توضیحات

معرفی کتاب «اصول و روش‌های طراحی شهری و فضاهای مسکونی در ایران (جلد ۲)

کتاب «اصول و روش‌های طراحی شهری و فضاهای مسکونی در ایران (جلد ۲): طراحی دسترسی» نوشته‌آقای محمود توسلی، اثری استادانه در زمینه طراحی شهری با تمرکز خاص بر دسترسی‌ها و ساختار فضایی محله‌ای است. این کتاب که توسط مرکز مطالعات و تحقیقات شهرسازی و معماری ایران منتشر شده، در یکی از نسخه‌های خود (نوبت چاپ دوم، سال ۱۳۶۹) در ۶۸ صفحه ارائه شده .

اهمیت طراحی دسترسی در محیط شهری

طراحی دسترسی یکی از ارکان اصلی طراحی شهری است که کیفیت زندگی شهری، عملکرد فضاها و تعاملات اجتماعی را به‌طور مستقیم تحت تأثیر قرار می‌دهد.
این کتاب در قالب دو بخش، ابتدا مسائل اساسی در طراحی شهری در ایران را بررسی کرده و سپس به اصول پایه‌ای سازمان‌بندی فضا می‌پردازد.

بخش اول: مسائل طراحی شهری در ایران

طراحی در مقیاس کل شهر
این فصل به طراحی کلی شهر می‌پردازد، شامل بخش‌های قدیم، میانی، بیرونی و مناطق توسعه پیشنهادی، با هدف ایجاد انسجام فضایی و اولویت‌بندی در تصمیم‌گیری‌ها

طراحی در بافت قدیمی
موضوعاتی مانند حفظ و احیای گذرهای تاریخی، طراحی بدنه‌ها، و حفظ پیوستگی فضایی محله‌ای برجسته شده‌اند.
تأکید بر بازسازیِ فضا و تصحیح کالبدی بافت‌های فرسوده با حفظ ارزش‌های فضایی

بخش میانی

فضاهایی که در دهه‌های اولیه شکل گرفته‌اند. این بخش، بافتی نیمه باز دارد که توجه به ارتباط فضایی با بخش قدیمی از ارکان طراحی آن است

بخش جدید

فازهایی از شهر که فاقد هویت فضایی و یکنواخت هستند. هدف طراحی در این مناطق، ایجاد مراکز محله‌ای و بهبود ساختار دسترسی است
توسعه شهری پیشنهادی
زمین‌های آزاد برای طراحی شهری نوین نقطه شروعی برای خلق فضاهای مطلوب و هویت‌های تازه شهری هستند

بخش دوم: اصول سازمان‌دهی فضاهای شهری

اصل پیوستگی فضایی
فضاهای شهری باید از طریق دسترسی‌ها و گذرها به‌هم متصل باشند؛ هماهنگی میان فضاهای عمومی و واحدهای مسکونی اهمیت بسزایی دارد
تناسب عملکرد و طراحی
اندازه و شکل فضا باید بسته به نیازهای مردم طراحی شود. رعایت این تناسب می‌تواند منجر به فضاهایی جذاب‌تر و کاربردی‌تر شود
نحوه محصور کردن فضا
محصور بودن فضاهای محله‌ای، عنصر تقویت‌کننده حسی امنیت و هویت محل است؛ در صورت نبود این محصوریت، «مکان شهری» شکل نمی‌گیرد

کاربردهای آموزشی و عملی کتاب

این کتاب منبعی ارزشمند برای دانشجویان معماری و شهرسازی است و در آموزش طراحی شهری کاربرد دارد.
طراحان می‌توانند با استفاده از اصول طرح‌بندی دسترسی و فضاهای محلی، کیفیت محیط شهری را بالا ببرند.
محققان حوزه طراحی شهری نیز می‌توانند از مثال‌ها و اصول ارائه‌شده برای بررسی تطبیقی بهره ببرند.

کتاب «اصول و روش‌های طراحی شهری و فضاهای مسکونی در ایران (جلد ۲): طراحی دسترسی» اثر محمود توسلی، با تمرکز بر مسائل ملموس طراحی شهری در محیط‌های با ساختارهای مختلف (قدیم، میانی، جدید)، یک مرجع کاربردی و آموزشی است. اهمیت دسترسی و پیوستگی فضایی در آن به‌خوبی تبیین شده و mampu اصولی برای طراحی فضای محله‌ای فراهم آورده است.